تحصیل پزشکی در کانادا (شرایط و هزینه ها) - راهنمای 2023

تحصیل پزشکی در کانادا یکی از پرطرفدارترین رشته‌هایی است که افراد بسیاری را از سراسر دنیا به سوی خود جذب می‌کند. عده‌ای بر این باورند که فقط در ایران است که تحصیل در رشته پزشکی یک چالش بزرگ محسوب می‌شود و کشورهای دیگر مانند کانادا شرایط راحت‌تری را برای پذیرش در این رشته دارند. آیا این باور درست است یا صرفا یک تصور است؟ برای آشنایی بیشتر با واقعیت تحصیل پزشکی در کانادا خواندن این مقاله برای شما کمک‌کننده خواهد بود.

چرا در کانادا رشته پزشکی بخوانید؟

کانادا به دلیل داشتن مردمانی با نژادها و فرهنگ‌های متفاوت و همچنین امنیت بالا، مکانی نسبتا جذاب برای تحصیل است. موسساتی که در کشور کانادا رشته‌های پزشکی و دوره‌های مرتبط را ارائه می‌دهند، دارای امکانات و تجهیزات تحقیقاتی استاندارد و به‌روز هستند که دانشجویان پزشکی برای یادگیری بهتر به آن‌ها نیاز دارند. علاوه‌بر این، کانادا دانشگاه‌های درجه یک با رنکینگ‌های جهانی بالایی دارد و به دلیل وجود بورسیه‌های پزشکی متعدد برای دانشجویان بین‌المللی، جمعیت قابل توجهی از متقاضیان را جذب می‌کند. تمام این موارد دلایلی است تحصیل پزشکی در کانادا را برای دانشجویان مشتاق علم و پیشرفت جذاب می‌کند.

شرایط سنی تحصیل پزشکی در کانادا

پیش‌از هر چیز لازم است از شرایط سنی تحصیل در رشته پزشکی بدانید. بسیاری از افراد یک مدرک تحصیلی متفاوت دارند و اکنون تصمیم به تحصیل در رشته پزشکی گرفته‌اند. آیا این امکان برای افراد با رده‌های سنی‌ متفاوت فراهم است یا خیر؟ پاسخ به این سوال را می‌توان از برنامه‌های مهاجرتی از سوی دولت کانادا دریافت. این کشور به‌دنبال نیروی جوان و فعالی است که قوه جسمی و ذهنی او بتواند به‌خوبی برای کانادا درآمدزایی کند. شما برای این‌که بتوانید تحصیل پزشکی در کانادا را تجربه کنید، بیشتر از 30 سال نباید داشته باشید. این عدد در کالج‌های کانادا که معمولا متقاضیانی با سنین پایین‌تر را می‌پذیرند به 25 سال می‌رسد.

شرایط ورود به رشته پزشکی در کانادا

تمام دانشگاه‌های کانادا برای ورود متقاضیان بین‌الملل خود شرایطی را در نظر گرفته‌اند. این شرایط ذکرشده برای تمام متقاضیان یکسان است. برای ورود به رشته پزشکی متقاضی باید:

• مدرک لیسانس خود را در رشته زیست‌شناسی یا سایر رشته‌های مرتبط گرفته باشد.
• یکی از مدارک زبان TOEFL، IELTS، MELAB یا CAEL را گرفته باشد. از آن‌جایی که دو آزمون آیلتس و تافل در ایران برگزار می‌شود، متقاضیان ایرانی این آزمون‌های بین‌المللی زبان را بیشتر شرکت می‌کنند. برای تحصیل پزشکی در کانادا لازم است متقاضیان نمره تافل 79 تا 100 و نمره آیلتس حداقل 6.5 را کسب کنند. برخی افراد که قصد تحصیل در دانشگاه‌های فرانسوی زبان را دارند، باید مدرک آزمون بین‌المللی زبان فرانسوی Delf  سطح B2 یا C1 را هم دریافت کنند.
• مانند سایر رشته‌ها مجوز تحصیلی یا استادی پرمیت کانادا را دریافت کرده باشد.
• معدل لیسانس بالایی داشته باشد. هر دانشگاهی معدلی مخصوص به خود را تعیین کرده است. معدل متقاضی یکی از فاکتورهای مهمی است که نباید از حد تعیین‌شده کمتر باشد.
• نمره قبولی در آزمون‌های تخصصی MCAT و CASPer را کسب کرده باشد.

آزمون‌های تخصصی برای تحصیل رشته پزشکی در کانادا

متقاضیان تحصیل پزشکی در کانادا زیاد و ظرفیت ورود به این رشته کم است. به همین دلیل است که دانشگاه‌های کانادا آزمون‌های تخصصی برای ورود به این رشته را درنظر گرفته‌اند. برخی از دانشگاه‌ها یکی از این دو آزمون و برخی دیگر هر دو آزمون را به رسمیت می‌شناسند.

• آزمون MCAT

آزمون MCAT (Medical College Admission Test) برای ارزیابی میزان درک مفهومی و مهارت‌های تحلیلی لازم برای موفقیت در تحصیل رشته پزشکی طراحی شده است. MCAT   دارای چهار بخش است و عملکرد متقاضی در هر بخش به طور مساوی در نمره  کلی او موثر است. این بخش‌ها عبارتند از:

• مبانی بیولوژیکی و بیوشیمی
• مبانی شیمی و فیزیک سیستم های بیولوژیکی
• تحلیل انتقادی و مهارت‌های استدلال
• مبانی روانی، اجتماعی و زیست رفتار

از سال 2022 هزینه این آزمون 325 دلار تعیین شده است. با‌این‌حال، افرادی که نیاز مالی دارند، امکان دریافت تخفیف در هزینه‌های ثبت نام MCAT و منابع آزمون به‌صورت رایگان را هم برای آن‌ها فراهم کرده‌اند. این آزمون 7 ساعت و نیم طول می‌کشد که 6 ساعت و 15 دقیقه آن زمان صرف‌شده برای سوالات و 50 دقیقه آن زمان استراحت و 25 دقیقه مربوط به تدارکات ابتدا و انتهای آزمون است.

نمره کل شرکت‌کنندگان آزمون MCAT در امتحان م‌ تواند به 472 یا 528 برسد که هر کدام از بخش‌های آن باید حداقل 118 و حداکثر 132 باشد. شرکت‌کنندگان در آزمون MCAT برای پاسخ‌های صحیح به سؤالات آزمون امتیاز دریافت می‌کنند؛ اما برای پاسخ‌های اشتباه نمره منفی دریافت نمی‌کنند.

• آزمون CASPer

 کاسپرComputer-Based Assessment for Sampling Personal Charactristics)) یا به‌صورت مختصر CASPer همان آزمون ارزیابی مبتنی‌بر رایانه، برای الگو‌برداری از ویژگی‌های شخصیتی است. یک آزمون پذیرش قضاوت موقعیتی است که از جانب محققان دانشگاه مک مستر در کانادا ایجاد شده است و هدف آن بررسی ویژگی‌هایی مانند حرفه‌ای‌بودن، اخلاق‌مداری، ارتباط و همدلی است که ممکن است از جانب دانشکده‌های پزشکی به‌جای یا علاوه‌بر مصاحبه سنتی دانشکده پزشکی استفاده شود. این آزمون 12 بخش دارد که 8 بخش آن ویدیویی و 4 بخش آن سوالات تستی است که در آن 3 سوال مطرح می‌شود و متقضی 5 دقیقه فرصت دارد آن را پاسخ دهد. این سوالات در هر حوزه‌ای می‌تواند باشد و صرفا مرتبط با سوالات پزشکی نیست. این آزمون 90 دقیقه زمان دارد و هزینه شرکت در آن 399 دلار است. همه دانشکده‌های پزشکی کانادا این آزمون را برای ورود به متقاضیان ضروری نمی‌دانند، ولی در سال‌های اخیر تعداد آن‌ها رو به افزایش بوده ‌است.

مدت زمان تحصیل پزشکی در کانادا

دانشجویان برای تحصیل پزشکی در کانادا ابتدا باید 2 الی 4 سال رشته‌های مرتبط با علوم تجربی و زیست‌شناسی را به اتمام برسانند و پس‌از اخذ مدرک کارشناسی خود، برای رشته پزشکی اقدام کنند. در این صورت است که  پزشکی 4 الی 6 سال زمان می‌برد که 2 سال پایانی آن معمولا دانشجویان به‌صورت عملی در بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها مشغول به کار می‌شوند. توجه داشته باشید، درصورت انتخاب تخصص جراحی برای ادامه تحصیل، فرد باید 5 الی 6 سال دوره‌های تخصص جراحی را هم بگذراند؛ بنابراین با توجه به انتخاب تخصص، تحصیل پزشکی در کانادا، حداقل 6 سال و حداکثر 14 سال طول خواهد کشید.

بورسیه‌های تخصصی پزشکی در کانادا

در تمام دنیا علوم پزشکی رشته تحصیلی جذاب، اما بسیار پرهزینه محسوب می‌شود. شهریه تحصیل پزشکی در کانادا یا دوره‌های مرتبط با آن نسبتا بالا است. به همین دلیل بسیاری از دانشگاه‌ها و سازمان‌های دولتی کانادا بورسیه‌های پزشکی را برای دانشجویان بین‌المللی آغاز کرده‌اند. دانشگاه‌های کانادا بورسیه‌های بسیاری را به دانشکده‌های پزشکی اختصاص می‌دهند که بیان هر یک از آن‌ها از حوصله این مقاله خارج است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین بورسیه‌های تحصیل پزشکی در کانادا اشاره می‌شود:

• برنامه بورسیه مشترک‌المنافع کانادا (Canadian Commonwealth Scholarship )

کمک هزینه تحصیلی مشترک‌المنافع کانادا شامل سفر، کمک هزینه مسکن و پرداخت شهریه کامل است. این بورسیه  تبادلات دانشجوی فارغ‌التحصیل (GSEP) به سایر کشورها را هم شامل می‌شود. دوره این بورسیه 5 الی 6 ماه است و مبلغ آن 10 هزار دار کانادا خواهد بود. 

• برنامه بورسیه تحصیلی انتاریو (Ontario Graduate Scholarship Program)

برنامه بورسیه تحصیلی انتاریو همچنین یک بورسیه پزشکی در کانادا برای دانشجویان بین المللی است. هزینه بورس تحصیلی 5 هزار دلار در ماه برای تمام هزینه‌های دانشجو درنظر گرفته می‌شود.

• بورسیه دولتی استان کبک (Quebec Provincial Government Scholarship)

بورسیه دولتی استان کبک برای رشته‌های پزشکی ارائه می‌شود و کمک‌های مالی به ارزش 25,000 دلار در سال (حداکثر دوره 3 سال) ارائه می‌دهد. بورسیه‌های تحصیلی پسادکتری 35,000 دلار به مدت یک سال است که قابل تمدید نخواهد بود. 

• بورسیه تحصیلی انتاریو تریلیوم (Ontario Trillium Scholarship)

هر بورس تحصیلی تحت بورس تحصیلی Trillium به ارزش 40 هزار دلار در سال است. این بورسیه سالانه به 75 دانشجوی بین‌المللی اعطا می‎شود.

سایر بورسیه‌های تحصیلی برای دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه‌های کانادا عبارتند از:

• بورسیه شورای ملی تحقیقات کانادا (NRCC)
• بورسیه تحصیلی Vanier کانادا
• بورسیه جی داگلاس در سلامت جامعه و اپیدمیولوژی توسط دانشگاه کوئین
• بورسیه یادبود Adiel Steacy توسط دانشگاه کوئین
• بورسیه تحصیلی AE Bowie در پزشکی توسط دانشگاه آلبرتا
• بورسیه پزشکی آلن ترشیس و نانسی گودمن توسط دانشگاه دالهوزی
• جایزه Albert A. Butler در ارتوپدی توسط دانشگاه مک گیل
• بورسیه تحصیلی کالج پزشکی توسط دانشگاه ساسکاچوان
• بورسیه داگلاس و ژان بیلی توسط دانشگاه بریتیش کلمبیا
• بورسیه تحصیلی دونالد و کریستینا جولی در پزشکی توسط دانشگاه آلبرتا
• بورسیه یادبود Alex Peeper توسط دانشگاه گوئلف
• بورسیه تحصیلی Chevening در کانادا
• بورسیه ورودی بین‌المللی دانشگاه یورک
• برنامه بورسیه پرستیژ در دانشگاه کارلتون
• بورسیه‌های بین‌المللی دیوید استرانگ‌وی با بودجه کامل دانشگاه کوئست

برای اطلاعات جزئی‌تر از هریک از این بورسیه‌، کارشناسان موسسه مهاجرتی اپلای کانادا شما را در رسیدن به بهترین بورسیه متنسب با توانمندی‌های خود کمک و راهنمایی خواهند کرد.

بهترین دانشگاه‌های پزشکی کانادا

معمولا دانشگاه‌های که از رنکینگ بالایی در جهان برخوردارند، دانشجویان بین‌المللی بیشتری را جذب می‌کنند. این دانشگاه‌ها سعی دارند بهترین‌ها را از سراسر دنیا به سمت خود جذب کنند، در همین راستا بورسیه‌های متنوع و بسیاری را برای دانشجویان بین‌الملل درنظر گرفته‌اند. این دانشگاه‌ها عبارتند از:

• دانشگاه مک گیل
• دانشگاه تورنتو 
• دانشگاه کوئست
• دانشگاه یورک
• دانشگاه بریتیش کلمبیا

مدارک لازم برای تحصیل در رشته پزشکی کانادا

دقیقا همانند دانشگاه‌های ایران که هر کدام قوانین مخصوص به خود را دارند، دانشگاه‌های کانادا هم در رشته پزشکی مدارک متفاوتی را از متقاضیان درخواست می‌کنند. مدارکی که تمام دانشکده‌های پزشکی در کانادا برای متقاضیان بین‌الملل درخواست می‌کنند، عبارتند از:

• توصیه‌نامه
• ریز نمرات و معدل
• کپی شناسنامه
• مجوز تحصیل
• ارائه مدرکی مبنی‌بر  پذیرش در یکی از آزمون‌های بین‌الملل زبان
• ارائه مدرکی مبنی‌بر  پذیرش در آزمون‌های CASPer و MCAT

هزینه‌های تحصیل پزشکی در کانادا

تصمیم برای ورود به دانشکده پزشکی نباید ساده گرفته شود. علاوه‌بر همه موضوعات پیچیده‌ای که دانشجویان پزشکی باید فراگیرند، این دانشکده‌ها می‌توانند بسیار گران قیمت باشند. مهم است که توجه داشته باشید که شهریه پرداختی برای دریافت مدرک پزشکی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• دانشکده پزشکی یا برنامه ای که انتخاب می کنید (MD، PhD و...)
• استانی که شما قرار است در آن زندگی و تحصیل کنید
• وضعیت اقامت یا شهروندی شما (دانشجویان بین‌المللی که اقامت دائم دارند یا شهروند کانادا محسوب می‌شوند، معمولا هزینه کمتری می‌پردازند)

باتوجه به مواردی که گفته شد، ارائه عدد و رقم چندان دقیق به‌نظر نمی‌رسد. به‌طور کلی طبق آمار، هزینه تحصیل پزشکی در کانادا در استان انتاریو بالاترین قیمت را داراست؛ چراکه در دل خود، آتاوا، پایتخت کانادا را جای داده است. ارزان‌ترین دانشکده‌های پزشکی در استان کبک واقع شده‌اند؛ اما اگر در استان دیگری زندگی می‌کنید و تحصیل در کبک را انتخاب کرده باشید، هزینه‌ها به مراتب گران‌تر برای شما تمام خواهد شد. انتخاب استان زندگی و دانشگاه مرحله مهمی است که با استفاده از تخصص و افراد مجموعه اپلای کانادا می‌توانید به آن دست یابید. همچنین می توانید جهت مطالعه بیشتر به این مقاله مراجعه کنید.

آن‌چه واضح است این است که چه به دانشکده‌های پزشکی انتاریو، چه کبک یا هر جای دیگری در کانادا علاقه‌مند باشید، قیمت‌ها در مقایسه با دانشکده‌های پزشکی آمریکا یا اروپا کاملا مقرون به‌صرفه است. گران‌ترین دانشکده پزشکی در کانادا در مقایسه با شهریه سالانه حتی متوسط ​​ترین دانشکده‌های آمریکا کمتر است.        

شرایط کار و درآمد پزشکان در کانادا

هر دانشکده پزشکی کانادایی که برای شرکت در آن انتخاب می‌شوید، قیمت بالایی دارد؛ ولی این صرف هزینه اغلب ارزش آن را دارد؛ چراکه دست‌مزد دریافت‌شده از جانب پزشکان و دندا‌پزشکان در کانادا بسیار زیاد است. درآمد برخی از پزشکان در کانادا تا 300 هزار دلار در سال برآورد می‌شود، درحالی‌که این رقم برای دندانپزشکان عددی بالغ بر 350 هزار دلار در سال است.  در کانادا اپلای در مقاله دیگری به معرفی پردرآمد ترین و بهترین مشاغل کانادا پرداخته شده است.

تحصیل دندانپزشکی در کانادا

تمام آن‌چه درخصوص تحصیل پزشکی در کانادا گفته شد، در مورد رشته دندانپزشکی هم صدق می‌کند. علاوه‌بر آزمون‌های CASPer  و MCAT آزمونی دیگر به نام DAT  برای ورود به دانشکده‌های دندانپزشکی وجود دارد که حدود 3 ساعت و  20 دقیقه زمان می‌برد و در نهایت نتیجه این آزمون از جانب انجمن دندانپزشکان کانادا مورد تایید قرار می‌گیرد. دانشگاه‌هایی همچون دالاهوسی، آلبرتا، بریتیش کلمبیا، مانیتوبا و تورنتو از مهم‌ترین دانشگاه‌هایی محسوب می‌شوند که دندانپزشکی را برای دانشجویان بین‌الملل ارائه می‌دهند. برای اخذ مجوز تحصیل در رشته دندانپزشکی لازم است تا 4 الی6 ماه قبل از ورود به دانشگاه درخواست دهید. هزینه‌های تحصیل در رشته دندانپزشکی به نسبت پزشکی بالاتر است؛ چراکه دانشجویان به تجهیزات و وسایل بیشتری نیاز دارند. البته ناگفته نماند که پس‌از پایان تحصیل درآمد دندانپزشک از پزشک در این کشور بیشتر خواهد بود.

کلام پایانی

تحصیل پزشکی در کانادا از پرطرفدارترین رشته‌های این کشور است و تمام دانشگاه‌های کانادا این رشته را ارائه نمی‌دهد. برای این‌که شما به‌عنوان دانشجوی بین‌الملل بتوانید به بهترین پوزیشن ممکن دست یابید، بهتر است تا نهایت تحقیق و جست‌وجوی خود را انجام دهید و سنجیده دست به اقدام بزنید. حساسیت تحصیل در این رشته به مراتب از سایر رشته‌ها بیشتر است، خصوصا این‌که در کشوری مثل کانادا باشید. مجموعه اپلای کانادا با سال‌ها تخصص و تجربه و اعزام دانشجو به کانادا، می‌تواند به شما برای رسیدن به بهترین پوزیشن در رشته پزشکی کمک کند. اپلای کانادا هرگونه سوال و تردیدی در خصوص مهاجرت تحصیلی به کانادا را پاسخگو خواهد بود.

سوالات متداول

• آیا با مدرک پزشکی دانشگاه آزاد امکان مهاجرت به کانادا وجود دارد؟

به‌طورکلی کسانی که در حوزه پزشکی و دندانپزشکی قصد مهاجرت به کانادا را دارند، لازم است تا آزمون‌هایی را در این کشور شرکت کنند تا مدرک پزشکی آن‌ها معدل‌سازی شود و صلاحیت کافی برای کار به‌عنوان پزشک در کانادا را کسب کنند. به‌عبارت دیگر مدرک پزشکی شما زمانی در کشور کانادا صلاحیت و اعتبار پیدا می‌کند که شما این آزمون‌ها را با موفقیت سپری کنید.

• آیا برای تحصیل در کانادا باید PR داشت ؟

permanent residence (PR ) یا همان اقامت دتئم است. برای تحصیل پزشکی در کانادا یا هر رشته دیگر در این کشور، نیاز به اقامت دائم ندارید و صرفا با داشتن study permit یا همان مجوز تحصیلی، شما می‌توانید در این کشور تحصیل کنید. تحصیل در کانادا می‌تواند شرایط اخذ اقامت دائم را برای شما آسان‌تر کند.

• آیا با لیسانس میکرو بیولوژی امکان ادامه تحصیل پزشکی در کانادا وجود دارد؟

بله، از آن‌جایی که رشته میکروبیولوژی جز رشته‌های علوم پایه در گرایش زیست‌شناسی محسوب می‌شود، شما پس‌از اخذ لیسانس میکرو بیولوژی می‌توانید برای تحصیل پزشکی در کانادا اقدام کنید.